ป้องกันภัยเงียบ! รู้จักสาเหตุและการตรวจหัวใจเต้นผิดจังหวะ

‘หัวใจ’ เป็นอวัยวะที่สำคัญมากของร่างกายเนื่องจากมีหน้าที่เป็นตัวปั๊มและทำการขับเลือดไปหล่อเลี้ยงอวัยวะและเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย ดังนั้นหากมีความผิดปกติแม้เล็กน้อยก็อาจเป็นสัญญาณที่บอกถึงสาเหตุการเกิดโรคอันตรายได้ โดยเฉพาะเมื่อหัวใจเต้นผิดจังหวะ ซึ่งก็มีหลายปัจจัยที่เป็นสาเหตุของการเกิดหัวใจเต้นผิดจังหวะอาจมีหลายปัจจัย เช่น

• โรคที่เกี่ยวกับหัวใจ ทั้งโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน โรคหัวใจขาดเลือด โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด และโรคหัวใจติดเชื้อ เป็นต้น ซึ่งโรคเหล่านี้สามารถเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดการหัวใจเต้นผิดจังหวะได้

• การใช้ยา ยาบางชนิด เช่น ยาลดความดันโลหิต ยาแก้ปวดหัวใจ ยาต้านกล้ามเนื้อหัวใจ และยาแก้วัณโรค อาจมีผลต่อการทำงานของระบบในหัวใจ

• สารเคมี การดื่มเครื่องดื่มที่มีสารแอลกอฮอล์หรือการสูบบุหรี่ สามารถส่งผลต่อการทำงานของระบบในหัวใจ

• โรคอื่น ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคไทรอยด์ และโรคไขมันในเลือดสูง ซึ่งโรคทั้งหมดนี้สามารถเป็นสาเหตุสำคัญที่มีผลต่อการทำงานของระบบในหัวใจจนทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะได้

• สภาวะความเครียด การเกิดความเครียดอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ

• การออกกำลังกาย การออกกำลังกาย หรือการใช้ร่างกายหนักหน่วงเกินไปอย่างไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดการเต้นผิดจังหวะของหัวใจได้

การวินิจฉัยหาสาเหตุที่ทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ

การวินิจฉัยจะมีหลายเทคนิคที่แตกต่างกันไปตามวัตถุประสงค์ของแพทย์ รวมถึงมีการใช้เครื่องมือทางการแพทย์หลายชนิด เช่น

• Electrocardiogram (ECG) วิธีการที่พบได้บ่อยที่สุดในการวินิจฉัยหัวใจเต้นผิดจังหวะ โดยการใช้เครื่อง ECG ที่ติดตัวผู้ป่วย เพื่อวัดและบันทึกการเต้นของหัวใจในรูปแบบกราฟ

• Holter monitor เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการติดตั้งอยู่กับผู้ป่วยเพื่อตรวจสอบว่าหัวใจของผู้ป่วยเต้นผิดจังหวะหรือไม่ ซึ่ง Holter monitor จะบันทึกการทำงานของหัวใจของผู้ป่วยในเวลาระยะยาวกว่า 24 ชั่วโมง

• Echocardiogram เป็นการตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง เพื่อดูประสิทธิภาพการทำงานของหัวใจ เช่น การบีบตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ ขนาดของห้องหัวใจ การไหลเวียนเลือดในหัวใจ การทำงานของลิ้นหัวใจ

• Cardiac MRI เป็นการตรวจหัวใจด้วยเครื่องสร้างภาพด้วยสนามแม่เหล็กไฟฟ้า ซึ่งสามารถช่วยในการวินิจฉัยโรคหัวใจชนิดต่าง ๆ เช่น ตรวจหาการตีบตันของเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงหัวใจหรือรอยแผลเป็นที่หัวใจ โรคกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง โรคลิ้นหัวใจผิดปกติและยังสามารถช่วยตรวจวินิจฉัยโรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายในอวัยวะอื่นๆได้ด้วย

• Electrophysiology study (EPS) เป็นการตรวจประเมินสัญญาณไฟฟ้าหัวใจและทางเดินไฟฟ้าหัวใจ เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุและตำแหน่งที่ระบบไฟฟ้าในหัวใจผิดปกติส่งผลให้หัวใจเต้นผิดปกติ แสดงผลเป็นกราฟ 2 มิติ ช่วยให้แพทย์พิจารณาทางเลือกในการรักษาที่เหมาะสม