เริ่มจัดฟันอายุเท่าไหร่ดี? คำแนะนำจากทันตแพทย์สำหรับวัยเด็ก

การจัดฟันเป็นกระบวนการดูแลสุขภาพช่องปากที่ช่วยเสริมสร้างความมั่นใจให้กับเด็กในระยะยาว และหนึ่งในคำถามที่ผู้ปกครองมักสงสัยคือ “เริ่มจัดฟันอายุเท่าไหร่ จึงจะเหมาะสม?” คำตอบของคำถามนี้ไม่ใช่เพียงแค่ตัวเลขอายุเท่านั้น แต่ยังขึ้นอยู่กับพัฒนาการของฟันและกระดูกขากรรไกรของเด็กแต่ละคนด้วย

ทำไมควรให้เด็กจัดฟันตั้งแต่อายุยังน้อย?

การจัดฟันในวัยเด็กไม่ได้เป็นเพียงเรื่องของความสวยงาม แต่เป็นการป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต เช่น ฟันซ้อนเก ฟันยื่น ขากรรไกรผิดรูป หรือปัญหาการสบฟันผิดปกติ ซึ่งหากปล่อยไว้นานอาจส่งผลกระทบต่อการพูด การเคี้ยวอาหาร และพัฒนาการด้านโครงหน้า

เริ่มจัดฟันอายุเท่าไหร่ จึงเหมาะสม?

จากคำแนะนำของสมาคมทันตแพทย์จัดฟันแห่งประเทศไทย เด็กควรได้รับการประเมินโดยทันตแพทย์จัดฟันครั้งแรกเมื่ออายุประมาณ 7 ปี แม้ว่าจะยังไม่จำเป็นต้องเริ่มจัดฟันทันที แต่การตรวจในช่วงวัยนี้ช่วยให้ทันตแพทย์สามารถมองเห็นแนวโน้มของการเจริญเติบโตของฟันและขากรรไกร และวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม

การรู้ว่า “เริ่มจัดฟันอายุเท่าไหร่” เป็นสิ่งสำคัญ เพราะหากเริ่มเร็วเกินไป อาจไม่เกิดผลลัพธ์ที่ยั่งยืน หรือหากช้าเกินไป ขากรรไกรอาจพัฒนาไปแล้วจนยากต่อการแก้ไขด้วยวิธีปกติ ต้องใช้เครื่องมือที่ซับซ้อนและใช้เวลานานขึ้น

ประเภทของการจัดฟันในวัยเด็ก

การจัดฟันสำหรับเด็กมีหลายประเภท ขึ้นอยู่กับปัญหาของแต่ละคน เช่น

• การจัดฟันแบบเครื่องมือถอดได้: มักใช้ในช่วงอายุ 7–10 ปี เพื่อปรับทิศทางการเจริญเติบโตของขากรรไกร

• การจัดฟันแบบโลหะติดแน่น: ใช้เมื่อต้องแก้ปัญหาซับซ้อนในเด็กโต หรือช่วงวัยรุ่น

• การจัดฟันแบบใส (Invisalign First): ทางเลือกใหม่ที่ได้รับความนิยมในเด็กโต เพราะใสและถอดออกได้

  
  

ปัจจัยที่ควรพิจารณาเมื่อจะเริ่มจัดฟัน

1. การขึ้นของฟันแท้ – เด็กส่วนใหญ่มักเริ่มมีฟันแท้ขึ้นราวอายุ 6–7 ปี

2. พฤติกรรมเด็ก – เช่น การดูดนิ้ว หรือการหายใจทางปาก อาจส่งผลต่อรูปหน้าหรือการสบฟัน

3. โครงสร้างขากรรไกร – หากมีแนวโน้มผิดปกติ ควรได้รับการแก้ไขตั้งแต่เนิ่น ๆ

คำถามว่า “เริ่มจัดฟันอายุเท่าไหร่” ไม่มีคำตอบตายตัวสำหรับทุกคน เพราะขึ้นอยู่กับพัฒนาการของเด็กแต่ละคน อย่างไรก็ตาม การพาเด็กไปพบทันตแพทย์จัดฟันตั้งแต่อายุ 7 ปี คือจุดเริ่มต้นที่ดีในการวางแผนสุขภาพช่องปากในระยะยาว ผู้ปกครองไม่ควรรอจนฟันขึ้นครบหรือจนเด็กเข้าสู่วัยรุ่นจึงค่อยพิจารณาจัดฟัน เพราะอาจเสียโอกาสในการแก้ไขปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ

การรู้ว่า “เริ่มจัดฟันอายุเท่าไหร่” จึงไม่ใช่แค่เรื่องตัวเลข แต่คือการใส่ใจสุขภาพฟันของลูกในระยะยาว หากได้รับการดูแลและวางแผนอย่างถูกต้องตั้งแต่เด็ก จะช่วยให้ลูกมีรอยยิ้มที่มั่นใจและสุขภาพช่องปากที่ดีไปตลอดชีวิต