4 แนวทางป้องกันอุบัติเหตุในงานก่อสร้าง ลดเสี่ยงบาดเจ็บ

ความสูญเสียจากอุบัติเหตุในงานก่อสร้างนั้นหนักหนาเสมอ ทั้งชีวิตคน ความล่าช้า และค่าใช้จ่ายที่บานปลาย วิศวกรมือและผู้รับเหมามืออาชีพจึงทราบดีว่าไซต์งานคือแหล่งรวมความเสี่ยงที่ต้องจัดการอย่างเป็นระบบ และการป้องกันอุบัติเหตุไม่ใช่แค่การทำตามกฎ แต่คือการลงทุนที่สร้างความยั่งยืนให้กับโครงการด้วย

การที่เราเปลี่ยนจากรับมือมาเป็นการคาดการณ์และป้องกันเชิงรุก คือกุญแจสำคัญสู่ความปลอดภัยสูงสุด นี่คือ 4 แนวทางปฏิบัติที่กระชับและนำไปใช้ได้ทันที เพื่อลดความเสี่ยงการเกิดอุบัติเหตุจนผู้ปฏิบัติงานได้รับบาดเจ็บหรือมีทรัพย์สินเสียหายในไซต์งานของคุณ

1. วิเคราะห์ความเสี่ยงก่อนเริ่มงาน (JSA First)

อย่ารอให้อันตรายหรืออุบัติเหตุในงานเกิดขึ้น เปลี่ยนมุมมองจากการตรวจสภาพเป็นการทำนายอันตราย ใช้ Job Safety Analysis (JSA) ในทุกกิจกรรมเพื่อระบุความเสี่ยงและกำหนดมาตรการควบคุมก่อนเริ่มงาน เน้นมาตรการควบคุมทางวิศวกรรม (Engineering Controls) เช่น ระบบป้องกันการตกที่ถาวร หรือ Guarding เครื่องจักร นี่คือการป้องกันความผิดพลาดของมนุษย์ตั้งแต่ต้นทาง

2. สร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยจากผู้นำ (Lead by Safety)

อุปกรณ์ความปลอดภัยที่ได้มาตรฐานจะไม่มีความหมาย หากขาดความจริงจังจากผู้นำ ดังนั้น ความปลอดภัยต้องเป็นค่านิยมหลัก (Core Value) ของทั้งทีม ไม่ใช่แค่เพียงแค่ความสำคัญลำดับแรก ผู้นำต้องแสดงความจริงจังและลงมือทำอย่างสม่ำเสมอ ส่งเสริมให้พนักงานทุกคนมี สิทธิที่จะหยุดงาน (Stop Work Authority) เมื่อพบสิ่งไม่ปลอดภัย และให้ความสำคัญกับการรายงาน เหตุการณ์เกือบพลาด (Near Miss) เพื่อนำมาแก้ไขก่อนที่จะกลายเป็นอุบัติเหตุในงานที่ร้ายแรง

3. จัดการสภาพแวดล้อมให้เป็นระเบียบ (Housekeeping is Key)

อุบัติเหตุจำนวนมากมักเกิดจากความไม่เป็นระเบียบเล็ก ๆ น้อย ๆ ใช้หลักการ 5ส. ในไซต์งานอย่างเคร่งครัด จัดเก็บวัสดุอย่างเป็นระเบียบ กำหนดทางเดิน ทางเข้า ทางออกที่ชัดเจน และจัดการขยะรวมถึงเศษวัสดุอื่น ๆ ทันที ที่สำคัญ ต้องให้ช่างผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบนั่งร้านและโครงสร้างชั่วคราวก่อนการใช้งานในแต่ละวัน เพื่อป้องกันการพลัดตก

4. ควบคุมเครื่องจักรและอุปกรณ์อย่างเข้มงวด (Pro Machine Control)

เครื่องมือที่ชำรุดคือความเสี่ยงร้ายแรงที่ก่อให้เกิดอุบัติเหตุในงานก่อสร้าง จัดทำระบบบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) และรายการตรวจสอบก่อนใช้งาน (Checklists) สำหรับเครื่องจักรทุกชนิด อนุญาตให้เฉพาะผู้ที่ผ่านการอบรมและได้รับอนุญาต (Certified Operators) ใช้งานเครื่องจักรหนักเท่านั้น และกำหนดพื้นที่ทำงานที่จำกัด (Exclusion Zones) พร้อมผู้ให้สัญญาณที่ผ่านการฝึกฝน เพื่อลดความเสี่ยงจากการเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน

การมุ่งมั่นสู่เป้าหมาย Zero Accident หรือการมีอุบัติเหตุในงานก่อสร้างเป็น 0 ต้องอาศัยความรับผิดชอบและวินัยอย่างต่อเนื่อง การนำ 4 แนวทางนี้ไปปฏิบัติด้วยความจริงจัง จะช่วยลดความเสี่ยงบาดเจ็บ และส่งมอบโครงการที่ปลอดภัย มีคุณภาพ และประสบความสำเร็จได้อย่างยั่งยืน